تعمیم نظام مسئولیت بین المللی به بازیگران غیردولتی با تأکید بر جدایی طلبان

حقوق مسئولیت بین المللی، شاخه ای از حقوق بین الملل است که به اصول و قواعد حاکم بر فعل یا ترک فعل های متخلفانه بازیگران بین المللی و لزوم جبران خسارات ناشی از آن می پردازد. حقوق مسئولیت بین المللی به عنوان قواعد ثانوی حقوق بین الملل اصولاً زمانی پای به عرصه وجود نهاد که قواعد اولیه حقوق بین الملل در روابط میان دولت ها محصور شده بود و بازیگران غیردولتی، صرفاً زیاندیده اعمال متخلفانه ارتکابی توسط دولت ها قلمداد می شدند. عدم التزام عاملان غیردولتی به قواعد اولیه حقوق بین الملل، طبعاً انتساب مسئولیت بین المللی ناشی از نقض آن قواعد اولیه به آن ها را منتفی می ساخت؛ اما اینک عصر دیگری است. در اثر تحولات بین المللی مختلف، از یک سو عاملان غیردولتی به ویژه جدایی طلبان به بسیاری از قواعد اولیه حقوق بین الملل ملتزم شده اند و از سوی دیگر با جابه جایی نقش های سنتی در روابط بین الملل و علی الخصوص افزایش درگیری های داخلی، ضرورت بازنگری در جایگاه بازیگران غیردولتی در حقوق مسئولیت بین المللی جلب توجه می کند. امروزه بازیگران غیردولتی فقط زیاندیده نقض حقوق بین الملل نیستند، بلکه در موارد بسیاری به نقض حقوق بین الملل نیز مبادرت ورزیده اند. مسئولیت بین المللی جدایی طلبان در جریان مخاصمات جدایی طلبانه علیه دولت مرکزی از این دست است که در سه سطح جدایی طلبان موفق در تشکیل کشور، جدایی طلبان ناموفق در تشکیل کشور و افراد خصوصی همراه جدایی طلبان قابل بررسی است.